Bạn có biết, chiếc tủ lạnh băng đầu tiên đã có từ thời cổ đại đấy!
Chiếc tủ lạnh đầu tiên trên thế giới
Năm thứ 400 trước Công nguyên, các kỹ sư Ba Tư đã làm chủ được công nghệ lưu trữ đá vào giữa mùa hè trên sa mạc Băng được mang đến vào mùa đông từ trên núi và lưu trữ trong các Yakhchal, hay còn gọi là hầm băng. Những chiếc tủ lạnh băng cổ đại này được dùng với mục đích lưu trữ băng, thức ăn để dùng trong mùa hè. Ngoài ra, những tảng băng này được dùng để chữa trị cho các thành viên hoàng gia.
Yakhchal - tủ lạnh thời cổ đại của người Ba Tư.
Là một cấu trúc nổi, hầm băng - tủ lạnh được tạo thành bởi hỗn hợp bùn - gạch, có hình vòm. Nó đạt chiều cao khoảng 18m. Trong hầm, người ta đào một hố sâu dưới lòng đất, rộng khoảng 5000m3, để trữ đồ. Yakhchal có những bức tường bùn - gạch dày tới 2m ở phía nền, được tạo thành bởi hỗn hợp của cát đất sét lòng trắng trứng, chanh, lông dê, và tro với một tỉ lệ vừa phải. Hỗn hợp này có tác dụng chống truyền nhiệt và chống thấm nước.
Yakhchal hoạt động như sau: một ganat, một hệ thống mương dưới lòng đất, chuyển nước tới hầm băng, nơi nó bị đóng băng vào buổi đêm. Sau đó, những tảng băng này được đập nát ra và đưa vào lưu trữ tại những tủ riêng biệt, nơi chúng có thể dễ dàng được chuyển đi khi cần.
Hầu hết các yakhchal có một bức tường được xây dựng ở phía nam để tránh ánh mặt trời và giữ cho hầm băng luôn được râm.
Nhiều yakhchal hoạt động theo một nguyên tắc hơi khác. Những tảng băng lớn được di chuyển từ trên núi xuống vào mùa đông và lưu trữ trong những hầm băng. Khi băng bị tan chảy, những mương dưới nền hầm sẽ giữ nước đó lại, và lượng nước này sẽ bị đóng băng trở lại vào ban đêm, dễ cho việc vận chuyển.
Hình vẽ yakhchal.
Trong hầm, người ta đào một hố sâu dưới lòng đất, rộng khoảng 5000m3 để trữ đồ.
Khoảng không bên trong yakhchal.
Hầu hết các Yakhchal có một bức tường được xây dựng ở phía nam để tránh ánh Mặt Trời và giữ cho hầm băng luôn được râm. Những tòa tháp cao, gọi là Badgirs, được dùng trong hệ thống thông hơi. Bằng việc luân chuyển không khí nóng từ mặt đất và không khí lạnh từ hầm băng, badgirs hoạt động như một bộ ổn nhiệt, điều hòa nhiệt độ phía trong yakhchal.
Những yakhchal dạng này được tìm thấy nhiều ở đất nước Iran thời nay.
- Những phát minh mà nền văn minh Lưỡng Hà để lại cho hậu thế (Thứ Hai, 09:44:04 23/04/2018)
- Thành cổ Sigirya vẻ đẹp "kinh đô" bí ẩn mà ít người... (Chủ nhật, 18:00:09 18/06/2017)
- 10 kỳ quan thiên nhiên là những tảng đá nguyên khối lớn nhất... (Thứ tư, 09:00:00 14/06/2017)
- Hòn đảo Hashima và hành trình trở thành di sản văn hóa thế... (Thứ sáu, 18:00:00 02/06/2017)
- Bộ que tính bằng tre của Trung Quốc là công cụ tính thập phân... (Thứ Hai, 17:00:06 08/05/2017)
- Khám phá những kỳ quan ở vùng đất nóng nhất hành tinh (Thứ bảy, 18:00:09 29/04/2017)
- Cận cảnh thánh địa của loài khủng long lớn nhất thế giới (Thứ năm, 16:00:09 23/03/2017)
- Năm kiệt tác kiến trúc nổi tiếng mà có thể bạn chưa biết (Thứ bảy, 09:00:09 25/02/2017)
- Vẻ đẹp hồ Baikal - Hồ nước ngọt sâu nhất và trong nhất... (Thứ sáu, 10:30:09 20/01/2017)
- Đồng bằng Okavango - Di sản thiên nhiên thế giới tại Botswana (Thứ sáu, 21:17:05 06/01/2017)
- Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn ngưng gội đầu trong vòng một năm?
- 7 thảm họa thiên nhiên có thể sắp xảy ra
- Sự thật về chế độ máy bay và 20 bí mật về điện thoại của bạn
- 7 bí ẩn trên Trái đất đã khiến khoa học đau đầu cả nghìn năm qua mà vẫn chưa có lời giải
- Các nhà thiên văn học bó tay trước sự tồn tại của hành tinh này
-
Cơ hội hiếm hoi quan sát hành tinh màu xanh da trời vài ngày tới
Thứ tư, 20:00:02 20/01/2021
-
EU cho hay: "Sâu bột an toàn, người có thể ăn được"
Thứ Ba, 23:30:00 19/10/2021
-
Hệ sao kỳ quái chưa từng thấy cách Trái đất 1.800 năm ánh sáng
Thứ Ba, 22:50:03 19/01/2021
-
Loài người có thể đơn độc trong vũ trụ
Thứ Ba, 22:35:05 19/01/2021
-
Chuyện về con nhện đi săn nhện: Thạo binh pháp như "Gia Cát Lượng", đầy mưu hèn kế bẩn để săn mồi bằng mọi giá
Thứ Ba, 21:27:08 19/01/2021
-
Bức thư tiết lộ những năm cuối đời đầy đau đớn của Napoléon
Thứ năm, 21:35:01 14/01/2021
-
Tàu chở hàng SpaceX lần đầu tự động tách khỏi trạm ISS
Thứ năm, 21:16:02 14/01/2021
-
Phát hiện chuẩn tinh cách Trái đất hơn 13 tỷ năm ánh sáng
Thứ năm, 20:45:04 14/01/2021