Đất sét là loại đất gì? Phân loại và những công dụng của đất sét
1. Đất sét là loại đất gì?
Đất sét hay sét là một thuật ngữ được dùng để miêu tả một nhóm các khoáng vật phyllosilicat nhôm ngậm nước (xem khoáng vật sét), thông thường có đường kính hạt nhỏ hơn 2 μm (micromét). Đất sét bao gồm các loại khoáng chất phyllosilicat giàu các ôxít và hiđrôxít của silic và nhôm cũng như bao gồm một lượng lớn nước tham gia vào việc tạo cấu trúc và thay đổi theo từng loại đất sét.
Đất sét nói chung được tạo ra do sự phong hóa hóa học của các loại đá chứa silicat dưới tác động của axít cacbonic nhưng một số loại đất sét lại được hình thành do các hoạt động thủy nhiệt. Đất sét được phân biệt với các loại hạt đất đá nhỏ khác có trong đất, chẳng hạn như bùn nhờ kích thước nhỏ của chúng, hình dạng tạo bông hay tạo lớp, khả năng hút nước cũng như chỉ số độ dẻo cao.
Đất sét có đường kính hạt nhỏ, dẻo
2. Phân loại đất sét
Trong các nguồn tài liệu khác nhau, người ta chia đất sét ra thành ba hay bốn nhóm chính như sau: kaolinit, montmorillonit-smectit, illit và chlorit (nhóm cuối cùng không phải lúc nào cũng được coi là một phần của đất sét và đôi khi được phân loại như là một nhóm riêng, trong phạm vi phyllosilicat). Có khoảng 30 loại đất sét nguyên chất khác nhau trong các nhóm này, nhưng phần lớn đất sét tự nhiên là các hỗn hợp của các loại khác nhau này, cùng với các khoáng chất đã phong hóa khác.
Montmorillonit, với công thức hóa học (Na,Ca)0,33(Al,Mg)2Si4O10(OH)2·nH2O, thông thường là sản phẩm được tạo ra từ phong hóa của các loại đá nghèo silica. Montmorillonit là thành viên của nhóm smectit và là thành phần chính trong bentonit.
Đất sét phiến hàng năm là loại đất sét với các lớp tạo ra hàng năm thấy rõ được, được hình thành bởi sự khác biệt theo mùa trong sự xói mòn và hàm lượng chất hữu cơ. Dạng này của trầm tích là phổ biến trong các hồ băng cũ từ thời kỳ kỷ băng hà.
Có vài chục loại đất sét nguyên chất
Đất sét Leda là loại duy nhất của đất sét vùng biển, thuộc loại bản địa của địa hình bị băng hà xói mòn thuộc Na Uy, Canada và Thụy Điển. Nó là loại đất sét có độ nhạy cao, dễ chuyển thành thể nhão, là nguyên nhân gây ra một vài vụ lở đất nguy hiểm.
3. Công dụng của đất sét
Đất sét là chất mềm dẻo khi ẩm, điều này có nghĩa là rất dễ tạo dạng cho nó bằng tay, nặn đất sét thành những thứ như hình kem, doremon, công chúa.... Khi khô nó trở nên rắn chắc hơn và khi bị nung hay làm cứng bằng nhiệt độ cao, đất sét trở thành rắn vĩnh cửu. Thuộc tính này làm cho đất sét trở thành một chất lý tưởng để làm các đồ gốm sứ có độ bền cao, được sử dụng cả trong những mục đích thực tế cũng như dùng để làm đồ trang trí.
Đất sét dễ dàng tạo khối được bàng tay
Đất sét được nung kết trong lửa đã tạo ra những đồ gốm sứ đầu tiên và hiện nay nó vẫn là một trong những vật liệu rẻ tiền nhất để sản xuất và sử dụng rộng rãi nhất. Gạch, ngói, các xoong nồi từ đất, các đồ tạo tác nghệ thuật từ đất, bát đĩa, thân bugi và thậm chí cả các nhạc cụ như đàn ocarina đều được làm từ đất sét. Đất sét cũng được sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp, chẳng hạn trong sản xuất giấy, xi măng, gốm sứ và các bộ lọc hóa học.
Đất sét còn được sử dụng làm vật liệu chống thấm nước cho các công trình thủy lợi: Cống rãnh, đập ngăn nước....
- Nghiên cứu chỉ ra nơi ngắm sao hiệu quả nhất Trái đất: Chính... (Thứ tư, 13:00:02 26/08/2020)
- Nước sông Hoàng Hà kỳ lạ nhất trong 500 năm, chuyên gia cảnh... (Thứ Hai, 15:00:00 03/08/2020)
- Bằng chứng sốc về vùng đất chưa từng biết nối liền châu... (Thứ sáu, 22:00:08 31/07/2020)
- Không hề có sự can thiệp của Photoshop, tại sao con thuyền này... (Thứ sáu, 11:10:03 31/07/2020)
- Giải mã ngọn đồi quanh năm bốc khói axit (Thứ năm, 11:47:07 09/07/2020)
- Địa điểm kỳ lạ nhất hành tinh: Nơi la bàn chỉ quay đúng... (Thứ năm, 14:43:08 11/06/2020)
- Video: Mô phỏng thay đổi của Trái Đất trong 20 năm qua (Thứ tư, 21:20:08 15/08/2018)
- 11 cây cầu vượt biển dài nhất thế giới (Thứ sáu, 10:59:08 08/06/2018)
- Sự thật bất ngờ về cây cầu treo cuối cùng của người Inca (Thứ sáu, 10:53:04 08/06/2018)
- Nước Nga có rất nhiều điện Kremlin, chứ không chỉ ở Matxcơva... (Thứ Ba, 10:50:06 05/06/2018)
- Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn ngưng gội đầu trong vòng một năm?
- 7 thảm họa thiên nhiên có thể sắp xảy ra
- Sự thật về chế độ máy bay và 20 bí mật về điện thoại của bạn
- 7 bí ẩn trên Trái đất đã khiến khoa học đau đầu cả nghìn năm qua mà vẫn chưa có lời giải
- Các nhà thiên văn học bó tay trước sự tồn tại của hành tinh này
-
Cơ hội hiếm hoi quan sát hành tinh màu xanh da trời vài ngày tới
Thứ tư, 20:00:03 20/01/2021
-
EU cho hay: "Sâu bột an toàn, người có thể ăn được"
Thứ Ba, 23:30:03 19/10/2021
-
Hệ sao kỳ quái chưa từng thấy cách Trái đất 1.800 năm ánh sáng
Thứ Ba, 22:50:08 19/01/2021
-
Loài người có thể đơn độc trong vũ trụ
Thứ Ba, 22:35:04 19/01/2021
-
Chuyện về con nhện đi săn nhện: Thạo binh pháp như "Gia Cát Lượng", đầy mưu hèn kế bẩn để săn mồi bằng mọi giá
Thứ Ba, 21:27:00 19/01/2021
-
Bức thư tiết lộ những năm cuối đời đầy đau đớn của Napoléon
Thứ năm, 21:35:02 14/01/2021
-
Tàu chở hàng SpaceX lần đầu tự động tách khỏi trạm ISS
Thứ năm, 21:16:06 14/01/2021
-
Phát hiện chuẩn tinh cách Trái đất hơn 13 tỷ năm ánh sáng
Thứ năm, 20:45:08 14/01/2021