Những nền văn minh cổ đại bị diệt vong vì biến đổi khí hậu

Nền văn minh của người Maya, Viking hay đế quốc Khmer đều chịu chung số phận biến mất do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu.

Nền văn minh cổ xưa ở Pakistan

Nền văn minh thời kỳ đồ đồng Harappan có dân số hơn 5 triệu người, nổi tiếng với những hệ thống cấp nước và quy hoạch đô thị rất phức tạp. Hai thành phố lớn thuộc về nền văn minh này là Mohenjo-daro và Harappa, Pakistan, lần đầu tiên được phát hiện và khai quật trong thế kỷ 19.

Nền văn minh cổ xưa ở Pakistan

Những di tích còn sót lại của nền văn minh Harappan tại thành phố Mohenjo-daro, Pakistan. Ảnh: Suronin

Các nhà khoa học cho rằng, tình trạng hạn hán gay gắt kéo dài suốt hai thế kỷ là nguyên nhân khiến nền văn minh Harappan dần tàn lụi. Yama Dixit, nhà nghiên cứu thuộc Đại học Cambridge, Anh, và đồng nghiệp kiểm tra các lớp trầm tích từ Kotla Dahar, một hồ cổ xưa ngập lụt theo mùa ở phía đông bắc khu vực Thung lũng Indus, Haryana Ấn Độ

Kotla Dahar là một hồ kín, lượng nước trong hồ chủ yếu phụ thuộc vào nguồn nước mưa. Khi xảy ra hạn hán, nước chứa đồng vị oxy-16 bay hơi nhanh hơn so với oxy-18. Do đó lượng nước còn lại và vỏ của những con ốc sống trong hồ giàu đồng vị oxy-18 hơn.

Đến tận hôm nay tôi mới hiểu, tại sao bạn mình làm sếp còn tôi thì cứ mãi ở vị trí nhân viên
Người tính toán để 14 lần trúng xổ số độc đắc
Tại sao Tần Thủy Hoàng là vị vua duy nhất mặc áo long bào đen?

Theo kết quả phân tích trầm tích hồ Kotla Dahar có sự gia tăng đột biến đồng vị oxy-18 cách đây 4.000 - 4.200 năm. Điều này cho thấy lượng mưa giảm đáng kể trong khoảng thời gian trên. Tình trạng hạn hán kéo dài khoảng 200 năm.

Nền văn minh của người Maya 

Nền văn minh của người Maya tại khu vực Trung Mỹ suy tàn vào khoảng thế kỷ 8 - 9 các nhà khoa học vẫn đang tìm hiểu những bí ẩn xung quanh việc người Maya rời bỏ quần thể kim tự tháp khổng lồ, cung điện và đài quan sát của họ.

nhung-nen-van-minh-co-dai-bi-diet-vong-vi-bien-doi-khi-hau-page-2-1

Những dấu tích còn sót lại của người Maya ở Tulum, Mexico. Ảnh: DC Aperture

Hé lộ sự thật về nơi chôn cất Tư Mã Ý: Không thể che giấu dù tìm đủ mọi kế tung hỏa mù
Lí giải tại sao chữ "x" được dùng để ký hiệu ẩn số trong toán học
Phát hiện đột phá tại 'địa ngục' sâu 3.000 km của Trái Đất: Thứ quyết định sự tồn vong chính là đây!


Giới nghiên cứu đưa ra nhiều giả thuyết khác nhau để giải thích những gì đã xảy ra, từ dịch bệnh đến cho đến sự xâm lược của các quốc gia khác. Nhưng lý thuyết được nhiều học giả ủng hộ nhất là do sự thay đổi khí hậu đột ngột, gây nên tình trạng hạn hán nghiêm trọng, kéo dài 200 năm.

Nhiều thành phố lớn của người Maya nằm trên vùng sa mạc theo mùa. Người dân hoàn toàn phụ thuộc vào hệ thống dự trữ nước mưa rộng lớn và phức tạp. Sự biến động lớn về lượng mưa trung bình hàng năm gây ra hậu quả thảm khốc. Khi những thành phố này trải qua đợt hạn hán kéo dài hàng thế kỷ, người dân phân tán đi khắp nơi và bị chia cắt dần.

 

Lê Hùng

Làm Mới
Bài viết cùng chuyên mục