Khám phá GPS trong não - Nobel Y học

Giải Nobel Y học được trao cho ba nhà khoa học John O'Keefe, May-Britt Moser và Edvard I. Moser vì những khám phá về tế bào cấu thành hệ thống định vị trong não. Làm sao chúng ta biết được mình đang ở đâu? Làm sao chúng ta tìm được đường từ nơi này sang nơi khác? Làm sao chúng ta lưu trữ thông tin về những con đường...

Bạn nghĩ bạn đã được xem những hình ảnh quảng cáo tốt nhất- nhưng đây mới là quảng cáo đẹp nhất

Cười rụng rốn với những phát minh ngớ ngẩn nhất quả đất 2017

Giải mã giấc mơ: Mơ thấy tiền và "điềm báo" bí ẩn đằng sau đó

Làm sao chúng ta biết được mình đang ở đâu? Làm sao chúng ta tìm được đường từ nơi này sang nơi khác

Các nhà khoa học đoạt giải Nobel Y Sinh

Tư duy đúng tạo nên khoảng cách giữa người có mức lương năm là 1 tỷ đồng và 100 triệu đồng: 5 lối tư duy giúp bạn “đánh đâu thắng đó”
Cách tiêu tiền của tỷ phú Warren Buffett
Các nước đang dùng ứng dụng gì để chống lại Covid-19?

Những nhà khoa học đoạt Giải Nobel Y học  đã khám phá ra một hệ thống định vị, cỗ máy GPS trong não giúp chúng ta có khả năng định hướng được bản thân trong khoảng không.

Năm 1971, John O'Keefe (quốc tịch Anh-Mỹ) đã khám phá ra bộ phận cấu thành đầu tiên của hệ thống định vị trong não. Trong một thí nghiệm trên chuột, ông tìm thấy một loại tế bào thần kinh trong khu vực của não gọi là hồi hải mã (hippocampus).

Theo Ủy ban Nobel vào những năm 1960, John O'Keefe bị mê hoặc bởi vấn đề là làm sao não có thể kiểm soát được hành vi. Ông quyết định giải quyết các câu hỏi này bằng các phương pháp sinh lý thần kinh.

Khi ghi lại các tín hiệu từ các tế bào thần kinh cá nhân ở một phần của bộ não gọi là hồi hải mã ở chuột di chuyển tự do trong một căn phòng, ông phát hiện ra rằng các tế bào thần kinh nhất định đã được kích hoạt khi chuột cảm nhận một vị trí cụ thể trong môi trường xung quanh.

Ông cho rằng những tế bào địa điểm này không ghi nhận việc tiếp thu hình ảnh mà là xây dựng một bản đồ bên trong não về môi trường xung quanh.

Ông kết luận rằng hồi hải mã tạo ra vô số bản đồ. Vì vậy ký ức về môi trường xung quanh được lưu lại dưới một sự kết hợp cụ thể các hoạt động của tế bào trong hồi hải mã. 

Đến tận hôm nay tôi mới hiểu, tại sao bạn mình làm sếp còn tôi thì cứ mãi ở vị trí nhân viên
Người tính toán để 14 lần trúng xổ số độc đắc
Tại sao Tần Thủy Hoàng là vị vua duy nhất mặc áo long bào đen?

Hơn 3 thập kỷ sau, vào năm 2005, May-Britt và Edvard Moser (quốc tịch Na Uy) đã phát hiện một phần quan trọng khác của hệ thống định vị não. Họ xác định một loại tế bào thần kinh khác mà họ gọi là "những tế bào lưới", tạo ra một hệ thống điều phối và cho phép định vị và dẫn đường chính xác.

Nghiên cứu về sau này của họ cho thấy các "tế bào địa điểm" và "tế bào lưới" có khả năng xác định vị trí và điều hướng.

Cảm nhận về địa điểm và khả năng định vị rất quan trọng đối với sự tồn tại của con người Cảm nhận này cho chúng ta một khái niệm về vị trí trong môi trường xung quanh.

Trong quá trình định vị, có sự kết nối giữa sự cảm nhận khoảng cách dựa trên chuyển động và nhận thức về những vị trí biết được trước đó. Các câu hỏi về địa điểm và định vị đã khiến các nhà triết học và khoa học đau đầu từ lâu.

Hơn 200 năm trước, nhà triết học người Đức Immanuel Kant đã tranh luận rằng một số khả năng tâm thần tồn tại dưới dạng kiến thức chứ không phải trải nghiệm độc lập. Ông coi khái niệm về không gian là nguyên tắc sẵn có của trí tuệ.

Với sự tiến bộ của tâm lý học ứng xử vào giữa thế kỷ 20, những câu hỏi này có thể được giải quyết thông qua các thí nghiệm.

Hé lộ sự thật về nơi chôn cất Tư Mã Ý: Không thể che giấu dù tìm đủ mọi kế tung hỏa mù
Lí giải tại sao chữ "x" được dùng để ký hiệu ẩn số trong toán học
Phát hiện đột phá tại 'địa ngục' sâu 3.000 km của Trái Đất: Thứ quyết định sự tồn vong chính là đây!

Khi nhà tâm lý học người Mỹ Edward Tolman thí nghiệm chuột chạy trong một mê cung, ông ta phát hiện rằng chúng có thể học được cách định vị và một bản đồ được hình thành trong não của chúng, cho phép chúng tìm thấy đường đi. Nhưng câu hỏi vẫn còn đó: Làm sao một bản đồ như vậy hiện diện trong não?

Khám phá của ba nhà khoa học trên đã giải quyết vấn đề mà các nhà triết học và khoa học nhiều thế kỷ qua thắc mắc, đó là làm cách nào não có thể tạo ra một bản đồ về không gian xung quanh chúng ta và làm cách nào chúng ta có thể định hướng được đường đi trong một môi trường phức tạp.

Làm Mới
Bài viết cùng chuyên mục