Hỏi khó: Thuốc độc lúc hết hạn sẽ không độc nữa hay còn nguy hiểm hơn?
Đầu độc - Phương thức gây á.n m.ạ.n.g tinh vi nhất trong lịch sử
Tìm hiểu: Tại sao gián chịu được bức xạ nhưng lại bị thuốc diệt côn trùng tiêu diệt
Thuốc độc là tên gọi chung cho vô số hóa chất hoặc hỗn hợp các hóa chất có khả năng gây hại lên sức sống của sinh vật, với vô số đặc tính khác nhau.
Theo Indiastudychannel thời hạn sử dụng của thuốc độc phụ thuộc vào khả năng phản ứng hóa học và độ bền nhiệt của nó. Nhiều hóa chất khi được bảo quản đúng cách theo khuyến cáo của nhà sản xuất sẽ không bị phân hủy hoặc tan rã đột ngột. Vì vậy, khi hết hạn sử dụng chúng sẽ được kiểm định lại theo phương pháp khoa học và thời hạn sử dụng có thể được kéo dài. Tất cả điều này phụ thuộc vào mức độ phản ứng của chất.
Hạn sử dụng của sản phẩm chỉ là một dấu hiệu cho thấy thời gian hoạt động tốt của nó mà thôi. Bởi lẽ, không có hóa chất nào bị hỏng chỉ trong một ngày và cũng không có hóa chất nào tốt ngày hôm trước và đến hôm sau thì xấu luôn. Hiệu quả sử dụng của sản phẩm sẽ giảm dần trong một khoảng thời gian và qua hạn sử dụng thì chất lượng của nó sẽ giảm dần.
Vậy nên về độ độc của thuốc khi hết hạn thì câu trả lời là: tùy thuộc vào loại thuốc độc và cách mà bạn bảo quản nó.
Khi để lâu không dùng, chúng phải tiếp xúc với tác nhân oxi hóa, tia UV, nhiệt độ, hơi nước,... mỗi ngày và sẽ biến đổi thành các chất mới. Độc tính riêng và cách thức mà cơ thể tiêu hóa chúng sẽ nắm vai trò quyết định liệu thuốc độc sẽ trở nên nguy hiểm hơn hay bị mất tác dụng.
Các chất độc hữu cơ
Phần lớn các thuốc diệt cỏ, diệt bọ, nấm... sẽ phân hủy theo thời gian và dần mất đi tác dụng sau trung bình từ 3 – 5 năm. Mặc dù cần thêm một thời gian khá dài nữa sau khi quá hạn trên bao bì thì thuốc mới hoàn toàn bị vô hiệu hóa, nhưng giống như mọi hóa chất khác, chúng được khuyến cáo đem đi tiêu hủy bởi liều dùng hiệu quả lúc này đã thay đổi đáng kể.
Phần lớn các thuốc diệt cỏ, diệt bọ, nấm... sẽ phân hủy theo thời gian và dần mất đi tác dụng sau trung bình từ 3 – 5 năm.
Rất khó có thể tính toán được chính xác khoảng thời gian này mà không nhờ tới phòng thí nghiệm, và việc tăng liều thì đôi khi hiệu quả, đôi khi không.
Một ví dụ rất phổ biến chính là thuốc diệt chuột, bởi loài chuột có sức đề kháng cực kì tốt nên đa phần có thể miễn nhiễm với độc tính bị suy giảm của bả. Nếu thuốc hết hạn và bạn phải trộn thêm thuốc, chắc chắn chúng sẽ đánh hơi ra đấy vì chất tạo mùi đánh lừa thính giác lũ chuột cũng bị phân hủy theo thời gian.
Số đông là như vậy, nhưng vẫn có một vài loại khi biến tính lại trở thành những chất còn nguy hiểm hơn nhiều.
Chẳng hạn như thuốc diệt cỏ nổi tiếng là 2,4D (2,4-Dichlorophenoxyacetic acid) để lâu sẽ sinh ra Dioxin. Có những thuốc trừ sâu biến tính khi gặp nước và tạo nên các khí độc thần kinh rất mạnh hoặc gây suy yếu, gây chết đối với thực vật, làm giảm đáng năng suất của mùa màng.
Rất may, bạn có thể dễ dàng nhận ra thuốc độc kiểu này với 2 đặc điểm: hạn hiệu lực (expiration) ngắn và thường được in thêm 1 loại hạn nữa là hạn sử dụng (shelf-life).
Ngoài ra, chúng ta còn có các loại độc tự nhiên có bản chất là protein được chiết xuất từ nọc của các loài có độc như rắn, nhện, bọ cạp,... Không rõ giới khoa học đã có nghiên cứu nào về hạn sử dụng của chúng hay chưa bởi tính ứng dụng trực tiếp và phổ cập khá thấp, nhưng dựa trên thành phần chính của nó ta cũng hoàn toàn có thể dự đoán được rằng những chất độc loại này không bền, rất dễ biến tính và mất sạch tác dụng nếu để quá lâu.
Nói tóm lại, nhóm hữu cơ đa phần bị mất tác dụng, tuy nhiên khả năng còn lại không phải là không xảy ra.
Các chất độc vô cơ
Độc chất vô cơ thì lại không như vậy, mà thường thì trước hay sau hạn cũng đều độc ngang ngửa nhau. Hạn sử dụng của chúng thường mang ý nhắc nhở rằng: sau ngày này, chúng đã bị biến đổi về mặt hóa học.
Loại này thường có thành phần chính là kim loại nặng như chì, thủy ngân, cadimi, asen... – không chỉ độc ở dạng đơn chất mà thậm chí còn có khả năng gây hại cao hơn khi có mặt trong hợp chất. Trong điều kiện thường, hiếm khi có chuyện chúng bị biến đổi thành một chất nào đó không gây hại.
Ở một số trường hợp đặc biệt, độc vẫn hoàn độc, nhưng cách nó gây ảnh hưởng lên cơ thể sinh vật thì có đôi chút khác biệt. Điển hình nhất là asen, một khi đã biến đổi thì sẽ độc hơn (chỉ cần một liều nhỏ) nhưng lại tốn nhiều thời gian hơn để phát tác.
Asen một khi biến đổi sẽ độc hơn.
Như vậy, mỗi loại độc quanh ta đều có những biểu hiện rất riêng khi quá hạn sử dụng và chắc chắn là liều lượng, cách thức và hiệu quả lúc này đã khác xa những gì được ghi trên bao bì của nó. Với sự màu nhiệm của hóa học, chuyện gì cũng có thể xảy ra nên tốt nhất – dù để lâu đến đâu thì độc vẫn là độc.
- Nền văn minh bí ẩn ít người biết ở Bulgaria (Thứ Hai, 09:30:07 24/08/2020)
- Khám phá báu vật kiến trúc của người Ai Cập cổ đại (Chủ nhật, 19:00:01 23/08/2020)
- Phát hiện hố va chạm khổng lồ trên vệ tinh sao Mộc (Thứ bảy, 12:29:01 22/08/2020)
- Chiến công hiển hách nhất gây ra nỗi ám ảnh lớn nhất, khiến... (Thứ Hai, 20:00:03 17/08/2020)
- Viên đạn hay tiếng nổ "chạy" nhanh hơn? (Chủ nhật, 07:28:05 16/08/2020)
- Lý giải hiện tượng khoa học khi sợi tóc làm vỡ miếng thép (Thứ bảy, 08:45:02 15/08/2020)
- Chấn động: Sinh vật "ngoài hành tinh" tấn công con mồi... (Thứ sáu, 11:30:02 14/08/2020)
- Chuyện lạ có thật: Đàn ông cho con bú bằng chính tia sữa của... (Thứ sáu, 07:30:05 14/08/2020)
- Phát hiện mới về hòn đảo núi lửa Nishinoshima ở Nhật Bản (Thứ tư, 21:01:06 12/08/2020)
- Khám phá bí ẩn lòng đất bên dưới điện Kremlin (Thứ tư, 07:45:01 12/08/2020)
- Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn ngưng gội đầu trong vòng một năm?
- 7 thảm họa thiên nhiên có thể sắp xảy ra
- Sự thật về chế độ máy bay và 20 bí mật về điện thoại của bạn
- 7 bí ẩn trên Trái đất đã khiến khoa học đau đầu cả nghìn năm qua mà vẫn chưa có lời giải
- Các nhà thiên văn học bó tay trước sự tồn tại của hành tinh này
-
Cơ hội hiếm hoi quan sát hành tinh màu xanh da trời vài ngày tới
Thứ tư, 20:00:09 20/01/2021
-
EU cho hay: "Sâu bột an toàn, người có thể ăn được"
Thứ Ba, 23:30:06 19/10/2021
-
Hệ sao kỳ quái chưa từng thấy cách Trái đất 1.800 năm ánh sáng
Thứ Ba, 22:50:01 19/01/2021
-
Loài người có thể đơn độc trong vũ trụ
Thứ Ba, 22:35:09 19/01/2021
-
Chuyện về con nhện đi săn nhện: Thạo binh pháp như "Gia Cát Lượng", đầy mưu hèn kế bẩn để săn mồi bằng mọi giá
Thứ Ba, 21:27:01 19/01/2021
-
Bức thư tiết lộ những năm cuối đời đầy đau đớn của Napoléon
Thứ năm, 21:35:01 14/01/2021
-
Tàu chở hàng SpaceX lần đầu tự động tách khỏi trạm ISS
Thứ năm, 21:16:04 14/01/2021
-
Phát hiện chuẩn tinh cách Trái đất hơn 13 tỷ năm ánh sáng
Thứ năm, 20:45:09 14/01/2021