Giả thuyết mới về nguyên nhân đế chế La Mã sụp đổ
Theo nghiên cứu mới của các nhà khoa học Đan Mạch, nhiễm độc antimony và chì có thể là nguyên nhân khiến đế chế La Mã diệt vong.
Các nhà nghiên cứu Đan Mạch phát hiện lượng chất antimony ở mức độc hại trong một ống nước tại Pompeii, đô thị cổ của La Mã bị chôn vùi sau đợt phun trào thảm khốc của núi lửa Vesuvius năm 79. Những ống nước độc hại này có thể góp phần khiến cư dân thời đó gặp tình trạng sức khỏe kém, IB Times hôm 18/8 đưa tin.
Ngoài dấu vết của antimony, các ống nước này còn được làm bằng chì – một kim loại nặng rất độc. Nhiều nhà sử học từng cho rằng việc sử dụng chì rộng rãi là nguyên nhân khiến đế chế La Mã diệt vong.
Đế chế La Mã có thể diệt vong do nhiễm độc antimony. (Ảnh: Wikimedia Commons).
"Người Hy Lạp biết chì rất độc, nhưng không hiểu sao kiến thức này lại thất truyền vào thời La Mã. Người La Mã chắc chắn không làm như vậy nếu biết đây là chất có độc", tác giả cuộc nghiên cứu, Kaare Lund tại Đại học Nam Đan Mạch nhận định. "Họ dùng chì để làm ống nước, làm ngọt rượu, trám những lỗ nhỏ trong các cầu dẫn nước. Người La Mã sử dụng rất nhiều chì".
Tuy nhiên, Lund cùng các đồng nghiệp đưa ra một giả thuyết mới thay thế cho giả thuyết nhiễm độc chì để giải thích cho sự sụp đổ của đế chế này.
Thông thường các ống nước bằng chì sẽ bị cặn vôi bao phủ, phần nào giúp ngăn chì ngấm vào nước. Trong khi đó, antimony độc hơn chì rất nhiều. Chỉ một lượng cực nhỏ chất này ngấm vào nước uống cũng sẽ gây ra những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Antimony gây kích ứng đường tiêu hóa, dẫn đến nôn mửa và tiêu chảy. Nó cũng gây tổn thương gan, thận và nếu liều lượng đủ cao thì có thể làm ngừng tim.
Những phân tích của nhóm nghiên cứu thực hiện trên mảnh ống nước lấy từ Pompeii cho thấy lượng antimony ở mức độc hại cao. Trong quặng chì mà người La Mã khai thác cũng có thể chứa lượng lớn chất này.
Mẫu ống nước chứa antimony thu được từ Pompeii. (Ảnh: Toxicology Letters).
Tính chắc chắn của giả thuyết mới phụ thuộc vào việc loại chì lẫn antimony này được sử dụng phổ biến như thế nào trong thời La Mã. Để kiểm chứng kỹ hơn, nhóm nghiên cứu sẽ cần phân tích các mẫu ống nước bằng chì của người La Mã từ những nguồn khác.
Tuy nhiên, đây không phải là một nhiệm vụ dễ dàng. Di sản văn hóa La Mã ở Italy được bảo vệ rất nghiêm ngặt. Lấy mẫu ống nước là hành động xâm phạm và phá hủy một lượng rất nhỏ kim loại, khoảng 40mg, của di tích.
"Khi phân tích đồ tạo tác mang tính văn hóa, bạn sẽ cố gắng hạn chế hết mức nhằm để lại nhiều di sản nhất có thể cho tương lai. Vì thế, có thể chúng tôi sẽ phân tích thêm với các mẫu khác trong tương lai, nhưng chắc chắn là cần thời gian để được cấp phép tiến hành nghiên cứu", Lund cho biết.
- Kỳ bí tục ướp xác có một không hai ở Philippines (Thứ Hai, 23:00:02 21/12/2020)
- Những địa điểm cực dị và bí ẩn chỉ được thế giới... (Thứ Ba, 22:30:01 01/12/2020)
- TOP 8 "cao thủ ngầm" trong Tam Quốc Diễn Nghĩa, 1 trong số... (Thứ bảy, 09:56:00 17/10/2020)
- 14 điểm ẩn chứa những kho báu "khủng" nhất thế giới (Thứ năm, 11:00:04 15/10/2020)
- Du khách trả lại cổ vật sau 15 năm (Thứ Ba, 19:00:05 13/10/2020)
- Thấy khối đá lạ ngoài biển, đem về nhà không ngờ là báu... (Thứ Hai, 11:00:07 12/10/2020)
- Bí ẩn 2 cặp nam nữ nằm úp lên nhau trong mộ cổ 5.000 năm (Thứ Hai, 15:00:04 05/10/2020)
- 7 điều có thể bạn chưa biết về người Vikings (Thứ Hai, 13:00:01 05/10/2020)
- Mô não thủy tinh của nạn nhân vụ phun trào núi lửa cổ đại (Thứ Hai, 11:00:08 05/10/2020)
- Hội chứng bí ẩn khiến bệnh nhân quên tiếng mẹ đẻ sau một... (Thứ sáu, 12:06:01 02/10/2020)
- Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn ngưng gội đầu trong vòng một năm?
- 7 thảm họa thiên nhiên có thể sắp xảy ra
- Sự thật về chế độ máy bay và 20 bí mật về điện thoại của bạn
- 7 bí ẩn trên Trái đất đã khiến khoa học đau đầu cả nghìn năm qua mà vẫn chưa có lời giải
- Các nhà thiên văn học bó tay trước sự tồn tại của hành tinh này
-
Cơ hội hiếm hoi quan sát hành tinh màu xanh da trời vài ngày tới
Thứ tư, 20:00:03 20/01/2021
-
EU cho hay: "Sâu bột an toàn, người có thể ăn được"
Thứ Ba, 23:30:00 19/10/2021
-
Hệ sao kỳ quái chưa từng thấy cách Trái đất 1.800 năm ánh sáng
Thứ Ba, 22:50:06 19/01/2021
-
Loài người có thể đơn độc trong vũ trụ
Thứ Ba, 22:35:08 19/01/2021
-
Chuyện về con nhện đi săn nhện: Thạo binh pháp như "Gia Cát Lượng", đầy mưu hèn kế bẩn để săn mồi bằng mọi giá
Thứ Ba, 21:27:02 19/01/2021
-
Bức thư tiết lộ những năm cuối đời đầy đau đớn của Napoléon
Thứ năm, 21:35:08 14/01/2021
-
Tàu chở hàng SpaceX lần đầu tự động tách khỏi trạm ISS
Thứ năm, 21:16:07 14/01/2021
-
Phát hiện chuẩn tinh cách Trái đất hơn 13 tỷ năm ánh sáng
Thứ năm, 20:45:09 14/01/2021